|
gesneuveld
‘Kill your darlings’ zeggen ze in de kunst. Maar er zijn van die darlings, die keer op keer de kop opsteken en tot leven gewekt willen worden. Ik stop ze in de computer in het mapje ‘lievelingen’ in de hoop ze ooit nog eens ergens onder te kunnen brengen. Als de gelegenheid zich voordoet, monteer ik ze in een nieuw boek, maar ze verblijven daar nooit lang. Het zijn en blijven vreemde eenden in de bijt, die er bij de eerste de beste schoonmaak weer uit geknipt worden. Het zijn de zwerfhonden op mijn computer en het mapje ‘lievelingen’ biedt ze tijdelijk asiel. Maar nu sleep ik ze hier naartoe. De rubriek gesneuveld biedt hun een fraai en zichtbaar onderdak. Misschien horen ze hier wel thuis.
Ik ben niet de enige die mijn darlings mist. Er zijn ook vrienden en meelezers die pas als ze het boek openslaan tot hun schrik ontdekken dat hun favoriete hoofdstuk niet ontsnapt is aan de grote schaar.
Mijn vriendin Joke bijvoorbeeld, een groot dierenvriend, belde me verontrust op omdat ik een hoofdstuk uit Rakelings had verbannen. Ik had dat hoofdstuk als het ware in de zomervakantie aan een boom gebonden en was zonder om te kijken hard weg gereden. Het was het opstel van de jonge Maria T. Koenen aan mevrouw Breuer waarin ze vertelt dat ze hond Caspar heeft vergiftigd, dat versies lang in Rakelings, toen nog De honden heeft gezeten. Bij ons .tuis. thuis heet het. Dat tuis staat tussen puntjes omdat het verkeerd gespeld is. Als Douwe dat opstel gaat lezen, zegt hij daarover dit:
"Bij ons .tuis. thuis" stond erboven in een kinderlijk, maar keurig handschrift.
Ik wenkte de ober. Ik bestelde wijn en ging bij de open haard zitten. Het vuur gloeide behaaglijk op mijn wangen. Ik keek naar de zinnen. De letters hadden mooie lange, maar trillende, krullen. Ze helden koppig in de tegenwind voorover. Ze hielden elkaars handje vast tot woorden en die woorden gingen strak in het gelid naar zinnen. De zinnen liepen kaarsrecht op de lijntjes. Om de weinige fouten stonden puntjes, geen strepen, zodat de gemaakte fouten goed zichtbaar bleven. En dan hup het hele woord opnieuw. Ik herkende de methode van het schoolwerk van Jan. Ik vond altijd dat het iets vernederends had, iets middeleeuws, om zo met je fouten te koop te moeten lopen. Alsof je gebrekkig geschreven woordjes op het marktplein als melaatsen door een joelende menigte werden bespot. Ha ha ha. Tuis zonder h. Ha ha ha. Thuis.
Ook geschrapt dus, alle verwijzingen naar tuis. Overigens is die hele vergiftiging gesneuveld. Caspar, de oorspronkelijke, het hondje van de familie Koenen, vindt nu door onoplettendheid van Maria de dood. Toch net iets anders.
Zelf was ik verliefd op het hoofdstuk Een bak met een naam. Het is geschreven vanuit de zwerfhond Caspar, die uiteindelijk in Rakelings Karper gaat heten. Nu ik het teruglees valt me op hoe nauw verwant het is aan Maria`s opstel. Hond, thuis, asiel, het hebben van een naam, het is allemaal één bak nat. Dat er een zekere logica zit tussen de twee gesneuvelde hoofdstukken is opmerkelijk. Aan Een bak met een naam kun je trouwens zien dat het is gesneuveld nog voor Querido er vat op kreeg. Bij dialogen zet ik de komma`s en de apostrofs nog verkeerd om. Dat heb ik pas later geleerd. Ik heb het zo maar laten staan, vooral ook omdat er dan een soort ‘foutrijm’ is met Bij ons .tuis. thuis.
|
